Ziarno kukurydzy w naszej strefie klimatycznej jest zbyt wilgotne, aby nadawało się do przechowywania. Z tego powodu konieczna jest odpowiednia konserwacja (dosuszenie lub zakiszenie). Najlepszym wyborem jest zakiszanie (głównie ze względu na niższe koszty). Taka pasza jest wykorzystywana przede wszystkim w żywieniu trzody chlewnej i bydła.
Dlaczego konieczna jest konserwacja ziarna kukurydzy?
Zbiór kukurydzy następuje w warunkach, gdy zachowuje wilgotność na poziomie od 25% do 30%. Tak zebrane ziarno zagrzewa się i psuje oraz traci wartość pokarmową, a nawet zawiera szkodliwe mikotoksyny. Z tego powodu konieczne jest obniżenie wilgotności do poziomu 12-13%. Tymczasem dosuszanie wilgotnego ziarna kukurydzy jest zabiegiem kosztownym i może spowodować wzrost kosztochłonności uprawy kukurydzy. Ziarno przeznaczone dla bydła lub trzody chlewnej taniej jest zakiszać. Warto zwrócić uwagę, że tańsze rozwiązanie zapewnia jednocześnie dobrą paszę.
Jakie są zalety kiszenia ziarna kukurydzy?
Największą zaletą kiszonego ziarna kukurydzy jest jego smak, który sprawia, że jest to pasza chętnie pobierana przez zwierzęta. Jednocześnie ziarno kukurydzy kiszone ma w sobie dużo wody, co naraża go na działanie pleśni. Z kolei zawartość energii w kiszonce z kukurydzy jest sporo wyższa niż np. w ziarnie pszenicy. Dodatkowo kiszone ziarno kukurydzy powoduje u bydła wzrost strawności skrobi w żwaczu i jelicie cienkim, a za jednym razem minimalizuje trawienia skrobi w jelicie grubym. Kiszonka z kukurydzy charakteryzuje się wyższą wartością energetyczną (porównując do ziarna suszonego), a ponadto lepiej wykorzystuje azot rozpuszczalny w żwaczu przez zasiedlającą go mikroflorę.
Jak powinno przebiegać zakiszanie kukurydzy?
Ziarno kukurydzy powinno zostać poddane zakiszaniu w ciągu 12 godzin od zbioru, najpóźniej w ciągu 24 godzin. Wpływ na zakiszanie ma także pogoda, gdy jest ciepło powinno odbyć się jak najszybciej, a w chłodniejsze dni można odczekać kilka godzin. Najlepszym wyjściem jest zakiszanie ziarna bezpośrednio z kombajnu. Zakiszanie rozpoczyna się od dokładnego rozdrobnienia ziarna, a następnie ubicia go, po czym należy szczelnie je okryć, a tym samym zabezpieczyć przed dostępem powietrza. Nie wolno zakiszać całego ziarna, gdyż procesy fermentacji przebiegają wolno, a dodatkowo powietrze gromadzące się między ziarniakami sprzyja rozwojowi pleśni. Z tego powodu ziarno przed zakiszeniem musi być gniecione lub śrutowane, co ułatwia dokładne jego ubicie, a jednocześnie zapewnia dostęp bakterii do zakiszanego materiału. Podczas zakiszania optymalna wilgotność ziarna nie może być wyższa niż poziom od 25% do 35%. Poddanie zakiszaniu zbyt wilgotnego ziarna przyczynia się do intensywnego przebiegu fermentacji, a tym samym do strat składników pokarmowych. Natomiast zakiszanie zbyt suchego ziarna przyczynia się do rozwoju niepożądanej flory bakteryjnej i grzybów pleśniowych.
Zakiszone ziarno kukurydzy stosuje się w żywieniu krów mlecznych, bydła opasowego, ale też świń, koni, kóz, owiec, królików, nutrii czy gęsi.